Người Xá Phó, Lào Cai sống chủ yếu ở bản Nậm Sài. Họ chủ yếu sinh sống bằng nông nghiệp bởi vậy, những nét văn hóa của họ đều gắn liền với nông nghiệp. Trong đó có lễ Tết cơm mới là một ngày lễ truyền thống đậm đà tín ngưỡng nông nghiệp của đồng bào Xá Phó.
>>> Xem thêm: Lễ hội “cúng nương” của đồng bào Xá Phó
Lễ “Tết cơm mới” ngày lễ để tạ ơn tổ tiên
Lễ Tết cơm mới được tổ chức nhằm cảm ơn tổ tiên, trời đất đã phù hộ cho gia đình và mọi người được một vụ mùa tươi tốt. Khi các cánh đồng đã ngả màu, chuẩn bị thu hoạch, người Xá Phó sẽ lựa chọn 1 ngày đẹp để làm lễ Tết cơm mới.
- Vào mùa đông đi du lịch Sapa, nếu vào ngày lễ Tết cơm mới thì đúng bạn là người rất may mắn.
Theo phong tục thì vào ngày tổ chức lễ Tết cơm mới, gia đình sẽ cử một người đại diện là phụ nữ để đi cắt lúa mới. Người vợ sẽ dậy sớm, mặc 1 bộ quần áo mới và đi ra nương cắt lúa mà không nói với ai, càng tránh gặp người làng trên đường ra nương cắt lúa. Điều này có ý nghĩa rước hồn lúa về nhà nên mọi công việc sẽ diễn ra một cách kín đáo nhất.
Khi cắt lúa, phải quay mặt về hướng đông. Hôm sau, họ mang những cụm lúa mới cắt được đó giã thành gạo rồi nấu cơm để cúng tổ tiên. Trước khi nấu gạo, gia đình phải vào rừng tìm một bắp chuối rừng, 1 nắm cà dại, 1 it cát ở dưới suối rồi mang về nhà. Ngày nấu cơm lễ Tết, họ phải mang cất lúa cũ và dọn dẹp sạch sẽ, ý để đón hồn lúa mới về nhà.
>>> Tìm hiểu lễ hội “Quét làng” kì lạ của đồng bào Xá Phó
Mâm cúng tổ tiên được đặt 1 gói xôi, 1 gói cơm tẻ, 1 gói cát, 1 gói hoa chuối, 1 gói cà xanh, 1 đĩa thịt gà, 2 ống nứa đừng rượu, chén, bát đũa và 2 cuộn chỉ để buộc vào tay. Hai mâm còn lại cúng ma nhà được để ở mép cửa với mâm cúng trời đất được đặt ở ngoài sàn. 1 bộ quần áo mới, khăn, các đồ trang sức, vòng bạc,… được treo ở gần đó. Tiếp theo, thầy cúng sẽ mặc bộ trang phục truyền thống của người Xá Phó, ngồi ở bàn tổ tiên và cúng. Tiếp đến là nghi thức trao lộc cho các an hem về để dự lễ.
Ăn cơm xong, chủ nhà sẽ rót 3 lần rượu và mời mọi người, mọi người phải uống hết rồi mới được quay sang chúc tụng, mời nhau.
Buổi lễ Tết cơm mới của người dân Xá Phó Sapa còn vui hơn khi mọi người cùng nhau dùng bữa, ai biết hát, biết đàn, biết thổi sáo thì sẽ làm khúc ca cho mọi người cùng vui, trai gái cầm tay nhau xòe quanh bếp lửa, nâng chén rượu gửi những lời chúc tốt đẹp nhất đến gia chủ và cầu mong cho họ được một vụ mùa bội thu mới.
Hãy đặt ngay tour đi Sapa giá rẻ để tìm hiểu thêm về nét đẹp văn hóa này nhé!
Bạn có thể quan tâm:
